‒ Det bekymrar oss at vi finn mikroplast overalt vi har undersøkt, til og med på stader som er så lite påverka av menneskeleg aktivitet som i lufta høgt over Ny-Ålesund på Svalbard, seier direktør Ellen Hambro i Miljødirektoratet.
Mikroplast blir spreidd over store område og kan også hamne i urørt natur. Det vart påvist mikroplast i luft- og nedbørsprøver både på Birkenes i Sør-Noreg og ved Zeppelinobservatoriet på Svalbard. Konsentrasjonen var fire gonger høgare i Sør-Noreg enn på Svalbard.
Funna kjem fram i den første rapporten som er utarbeidd etter at det nasjonale overvakingsprogrammet for mikroplast vart etablert i 2021. Rapporten er utarbeidd av Norsk institutt for vassforsking (Niva) og Norsk institutt for luftforsking (Nilu) på oppdrag frå Miljødirektoratet.
‒ Konsentrasjonar av mikroplast på kvar enkelt stad var nokså låg, men den store spreiinga og dei potensielle skadeverknadene for natur og menneske gir grunn til å følgje utviklinga nøye, seier Hambro.
Så langt har slitasje frå bildekk og spreiing av gummigranulat frå kunstgrasbanar vore dei største kjeldene til mikroplast her i landet. Døme på andre kjelder er nedbrytingsprodukt frå plastforsøpling og syntetiske stoff frå klede.
‒ Det er store kunnskapshol knytt til kjelder, spreiing og effektane mikroplasten har på menneske og dyr, poengterer Hambro.
(©NPK)